2025 жылғы 20 наурызда Теміртау тарихи-өлкетану музейінде «Ай жәдігері» жобасы аясында онлайн режимде «Асадал – қазақтың ұлттық үй жиһазы» экспозициясының ашылуы өтті..
Даланың ауыр жағдайындағы көшпелi өмiр сүру және толығымен табиғи шаруашылық адамдарды барлық қажеттiлiктердi өз бетiнше өндiрумен айналысуға мәжбүр еттi. Осылайша қазақ халық қолөнері пайда болды, олар қолда бар өмірге қажетті нәрсенің бәрін өз бетінше жасады. Қазақ шеберлері емен, қайың, самырсыннан керемет үй жиһаздарын жасаған. Олар оны күміспен, асыл тастармен безендірді, безендіру кезінде жас малдың мүйізін пайдаланды. Ағаш ұсталарының қолдан жасалған бұйымдары әсем сәнділігімен, түстердің үйлесімділігімен, тамаша орындау сапасымен ерекшеленеді. Шеберлікпен таңдалған ұлттық үлгілер ата-бабалардың салт-дәстүрлері мен әдет-ғұрыптарын көрсетеді, сондай-ақ ұрпақтарға жолдау қызметін атқарады.
Қазақ шеберлерінің туындылары, дәуіріне қарамастан, ешқашан өз құндылығын жоғалтқан емес. Азық-түлік сақтауға арналған шкафтардың үлгісі - асадал біздің музей қорында сақталған. Ол «Ас» және «Адал» сөздерінен тұрады. Шкафтың түпнұсқалық атауы ыдыстың тазалығына жақсы және таза ниетпен берілетін тамаққа арналған ыдыс ретінде ерекше назар аударылғанын білдіреді. Түнде ыдыс-аяқ пен тамақты әрдайым шкафқа жинап отырды, халық сеніміне сәйкес, ашық тағамға жаман күш келеді. Үйдегі асадалдың орны - ас үйдің (сол) жағы.
Асадалдың бірнеше түрі бар. Асадалдың ең көне түрі тумбочка түрінде жасалған және енінен үлкен биіктікке ие болған, екінші түрі биіктігі шамамен кебежемен тең, ал біздің музей қорындағы асадал буфет түрінде сақталған. Асадал ағаштан жасалған, көбінесе жаңғақ немесе тик сияқты ылғал мен зиянкестерге төзімді тұқымдары пайдаланылған. Асадалдың бір есігі және жылжымалы жәшігі бар. Асадалдың іші екі сөреге бөлінеді. Бірінші сөреге азық-түлік салып, астыңғы жағына ыдыс-аяқ қойған. Оны сәндеуге мыналар кіреді: Ағашпен кесу - ислам әлемінде танымал жиһаз безендіру техникасы. Инкрустация - перламутр, сүйек және металды пайдалана отырып жүргізіледі. Шкафтың маңдайындағы оюлар гүлмен өрнектелген сурет. Асадалдың алдыңғы жағының екі шаршы жағы раковинаға ойылған гүлмен өрнектелген және мерекелік өрнектермен безендірілген өрнектермен көмкерілген. Осындай түрлі ою-өрнектердің өрілуі мен үйлесімділігі ұстаның шеберлігінің жоғары деңгейін көрсетеді.
Бүгінде асадалдың баламасы музейде, сондай-ақ үйлердің интерьерінде көп кездеседі.